Side:Brandt - Forelæsninger over den norske Retshistorie 2.djvu/115

Denne siden er korrekturlest

búhøgg), jfr. Beretningen om Gangerrolf i Heimskr. Harald Haarfagres S. Kap. 24).

Efter M. L. III. 16–18, der i det hele svarer til G. L. 314, var Røveri med væbnet Haand Ubødesag for alle Deltagerne, og dem som vidende kjøbte med Røverne, var brødig en Mark Selv til Kongen.^[1] Men derhos har VIII. 1 Slutn. optaget den samme Bestemmelse som G. L. 142: at Røverne kunde faa beholde sin Fred mod at føre det Ranede tilbage og bøde 10 Mark til Kongen, og den Skadelidende hans Ret efter 12 Mænds. Dom Dette kan imidlertid her alene forstaaes som et Tilkjendegivende om, at Kongen forbeholder sig at eftergive Røverne Livsstraffen paa disse Vilkaar. – Ulovlig Atfør af de kongelige Ombudsmænd skulde ligeledes bødes med 10 Mark til Kongen for Høvdingen og 1 Mark for hver af hans Ledsagere samt fuld Ret til den Fornærmede, hvorhos det Tagne skulde bringes tilbage. – Ulovligt Strandhug af Ledingsfolket medførte efter III. 13, foruden Erstatning til Bonden, 8 Ørtuger og 13 Marks Bod for Høvedsmanden og 1 Mark for hver af hans Ledsagere: af disse Bøder skulde

↑ M. L. III. 16: Nú eru ránsmenn úbóta-menn, hvar sem þeir eru ok þeir verða teknir, ok hverr sá, sem þeim veitir lið til þess, eptir því sem segir í úbóta-málum i mannhelgi várri. Nú herja þeir, ok á sá eigi kost liðs til eptirfarar, er fyrir hernaði verðr, þá skal hann ør skera, ef hann vill; þá skal hverr fara þingat, sem ør stefnir hánum eptir her. Nú fara þeir eptir þeim, þá skulu þeir allir fara, er fyrir sitja; en ef þeir vilja eigi, þá er fé þeirra uppnæmt, nema nauðsyn banni. Nú koma þeir þar, sem hinn er fyrir, er ør skar upp, ok hefir hann rétt skorit, þá er vel; en ef hann hefir rangt skorit, ok er þar eigi herr til húss kominn, þá er þeim fé hans uppnæmt, ok skipti sín í millum. En ef hann hefir rétt upp skorit, þá skulu þeir fara med hánum svá langt, sem hann vill. En ef þeir hitta her, ok þurfu at rjóða til fjár þess odd eða eggjar, þá á sá, er fé átti, alt þat, er hann kennir; en þeir skipti sín í millum því, sem hermenn áttu, nema kennendr komi til með vitnum. – 17: Nu fara þeir, er herjat hafa, fyrir land fram, ok kaupir maðr af þeim einhvern grip, þá skal sá hafa fé þat, er fyrri átti, ok komi til með tveggja manna vitni. En sá, er við víkinga keypti, gjaldi mørk silfrs konungi, ef hann vissi. En ef hann fær eigi vitni á hendr hánum, er fé rangfengit hefir keypt, þá skal stefna hánum til þings; þá eigu þingmenn hánum fé at dœma, eða lyrittar-eið fyrir.

[1] M. L. III. 16: Nú eru ránsmenn úbóta-menn, hvar sem þeir eru ok þeir verða teknir, ok hverr sá, sem þeim veitir lið til þess, eptir því sem segir í úbóta-málum i mannhelgi várri. Nú herja þeir, ok á sá eigi kost liðs til eptirfarar, er fyrir hernaði verðr, þá skal hann ør skera, ef hann vill; þá skal hverr fara þingat, sem ør stefnir hánum eptir her. Nú fara þeir eptir þeim, þá skulu þeir allir fara, er fyrir sitja; en ef þeir vilja eigi, þá er fé þeirra uppnæmt, nema nauðsyn banni. Nú koma þeir þar, sem hinn er fyrir, er ør skar upp, ok hefir hann rétt skorit, þá er vel; en ef hann hefir rangt skorit, ok er þar eigi herr til húss kominn, þá er þeim fé hans uppnæmt, ok skipti sín í millum. En ef hann hefir rétt upp skorit, þá skulu þeir fara med hánum svá langt, sem hann vill. En ef þeir hitta her, ok þurfu at rjóða til fjár þess odd eða eggjar, þá á sá, er fé átti, alt þat, er hann kennir; en þeir skipti sín í millum því, sem hermenn áttu, nema kennendr komi til með vitnum. – 17: Nu fara þeir, er herjat hafa, fyrir land fram, ok kaupir maðr af þeim einhvern grip, þá skal sá hafa fé þat, er fyrri átti, ok komi til með tveggja manna vitni. En sá, er við víkinga keypti, gjaldi mørk silfrs konungi, ef hann vissi. En ef hann fær eigi vitni á hendr hánum, er fé rangfengit hefir keypt, þá skal stefna hánum til þings; þá eigu þingmenn hánum fé at dœma, eða lyrittar-eið fyrir.

[1]