Side:Brandt - Forelæsninger over den norske Retshistorie 2.djvu/131

Denne siden er korrekturlest

hvert nedbrudt Led; men var Gjerdet nedbrudt i en strækning af over 10 Favne, var det bálka-brot og bødedes med 1 Mark til Ejeren, foruden Erstatning; jfr. VII. 13. Ligeledes sætter M. L. VII. 43 en Marks Bod til Ejeren, foruden Erstatning, for at nedbryde Bro paa alfar Vej. Paa begge steder findes enkelte Varianter, som vil have Boden delt mellem den Fornærmede og Kongen, hvilket sandsynligvis hidhører fra den l ældre Eidsivatingslov. For Lejlændingen, som nedbrød og bortførte noget af Bygningen paa den lejede Gaard, sætter ligeledes M. L. VII. 10 en Bod af 1 Mark (for Husbrud), halft til Kongen og halft til Ejeren, samt Erstatning; enkelte Haandskrifter tillægger imidlertid ogsaa her Ejeren den hele Bod. – Endvidere foreskriver M. L. VII. 48 en Marks Bod til de Forurettede for at gjerde tvert over Elv.

Om Paasejling og Sammenstød mellem Skibe indeholder M. L. VIII. 26 alene den korte Forskrift, at Skaden skal erstattes, med mindre de Skadelidte havde roet foran de Andres Stavn (jfr. G. L. 144 og 174). – Udførlige Forskrifter herom indeholdes derimod i B. L. IX. 15, 17^[1] og 18. Den, der enten forsætlig ødelagde Skib eller Redskab, eller sejlede paa et andet Skib, eller forsømte at minke Seil i trangt Farvand, og derved forvoldte Sammenstød, skulde erstatte skaden saavel paa Skib som paa Ladning og erlægge Avindsbod, hvilken deles mellem Skipperen og den øvrige

Besætning. Det samme gjældte, hvor tiere skibe sejlede i

↑ B. L. IX. 17. Nu ef menn sigla með landi fram í samfloti, þá skulu þeir vægja, er ytri sigla, svá at eigi bægi þeim á land, er innstir sigla. En ef menn beita þrábeiting, ok siglir hinn á veðr þeim, ok bægir hánum at bergi eða boða eða at nesi, ok lestir hann skip sitt fyrir þá søk, eða brýtr í spón, þá bœti þeir spell, er hánum bægðu af leið, svá sem skynsamir menn meta, ok øfundarbót á ofan eptir lagadómi. En ef menn beita þrábeiting, ok berr þá at boðum, er á lé sigla, ok vill hann heldr á þá sigla en í boða brjóta; nú ef skip brotnar eða reiði slitnar þeim, er á veðr sigldu ok eigi vildu vægja, þá koma þar engar bœtr fyrir því at Þeim er øllum nauðsyn. Nú sigla menn til mjóra sunda með samfloti miklu, þá skulu þeir sigling minka, er síðarr fara, þar hverr sem staðinn er, svá at engum standi fartálmi af. Minka skal sigling með hálsan ok heila skurð, en heldr niðr leggja en á aðra sigla.

[1] B. L. IX. 17. Nu ef menn sigla með landi fram í samfloti, þá skulu þeir vægja, er ytri sigla, svá at eigi bægi þeim á land, er innstir sigla. En ef menn beita þrábeiting, ok siglir hinn á veðr þeim, ok bægir hánum at bergi eða boða eða at nesi, ok lestir hann skip sitt fyrir þá søk, eða brýtr í spón, þá bœti þeir spell, er hánum bægðu af leið, svá sem skynsamir menn meta, ok øfundarbót á ofan eptir lagadómi. En ef menn beita þrábeiting, ok berr þá at boðum, er á lé sigla, ok vill hann heldr á þá sigla en í boða brjóta; nú ef skip brotnar eða reiði slitnar þeim, er á veðr sigldu ok eigi vildu vægja, þá koma þar engar bœtr fyrir því at Þeim er øllum nauðsyn. Nú sigla menn til mjóra sunda með samfloti miklu, þá skulu þeir sigling minka, er síðarr fara, þar hverr sem staðinn er, svá at engum standi fartálmi af. Minka skal sigling með hálsan ok heila skurð, en heldr niðr leggja en á aðra sigla.

[1]