Side:Brandt - Forelæsninger over den norske Retshistorie 2.djvu/350

Denne siden er korrekturlest

F. L. V. 46) jfr. B. R. 104, der bestemte, et i Drabssager og de Lejermaalssager, som var Blodhævn undergivne, havde den skyldige, som ikke holdt Forliget, forbrudt sin Fred; men i andre sager skulde han for Domrov bøde 18 Ører til sagsøgeren og 15 Mark til Kongen og holde Forliget som før.

Faldt Tingets Dom til Fralæggelsesed, havde den sigtede at byde sin Modpart saavelsom Kongens Aarmand Eden i den Gaard, de opgav, inden de forskrevne 10 Uger. Faldt Eden, skulde Sagsøgeren efter G. L. 136 inden 12 Maaneder og efter F. L. IV. 8^[1] inden 1 Maaned have paatalt Edfaldet, da han i modsat Fald havde spildt sin Sag; men Aarmanden havde efter F. L. ligefuldt Adgang til paa Kongens Vegne at paatale Edfaldet inden 1 Maaned, efter at han havde faaet

ønnur mál, er menn setja løgdóma til á meðal sín, þá sekist sá 18 aurum við sakar-áberan, er rýfr, ok halda dóm sem áðr, en við konung 15 mørkum, ok sœki konungr eða sýslu-menn hvárumtveggja til handa, ok taki hinn skuld sína fyrst upp eptir því, sem dómr dœmdi; en sekt hvárstveggja sé skipt eptir fjármagni. En ef hann vill enn eigi dóm halda, þá skulu sýslumenn hánum þing stefna ok gera hann útlagan, nema hann gjaldi slíkt, sem dœmt var.

↑ F. L. IV 8: Hvert víti, er maðr festir útlegðar-eið, þá segi sœkjandi innan fylkis til þess bœjar, er hánum skal eið bjóða til at fullu. En ef hann segir eigi, hvert eið skal bjôða, þá vinni hann eið á 10 víkum sœrum, ok sé sjálfboðinn áðr þeim, er heyra skyldi. En ármanni skal segja til, ok er þó fullt, at einni nátt eða samdœgris sé fyrr sagt ármanni, hvárt sem hann er heima eða eigi. En þar skal eið hvern vinna, hvárt sem er útlegðar-eiðr eða annarr eiðr, sem menn hafa fyrr eiða unnit. … En hvervitna er meðr festir eið fyrir útlegðar-mál, ok verðr hánum eiðfall, þá skal sakar-áberi hafa kent þing á þeim mánaði næsta eptir, ok sé sjálfstefnt þat þing þeim, er úskjóta veitti hánum, ok viti hann, hversu hann hefir fœrt eiðinn af hendi sér. En ef sakar-áberi kveðr eigi eie framfœrðan at fullu, því njóti verjandi vátta sinna þeirra tveggja, er hann skírskotaði því undir, þá er hann fœrði eið af hendi sér, at hann hafi eið unninn, sem festr var. En ef maðr festir útlegðar-eið, ok gætir eigi sakar-áberi mánað þann sóknar sinnar, er næstr er eptir eiðstefnu-dag, þá hefir hann fyrirfarit sókn sinni ok eigi meira; en ármaðrinn sœki hinn fyrir eiðfallit, þegar hann verðr varr við, ok hafi sótt innan mánaðar sóknar-daga, eða fallinn at sókn.

[1] F. L. IV 8: Hvert víti, er maðr festir útlegðar-eið, þá segi sœkjandi innan fylkis til þess bœjar, er hánum skal eið bjóða til at fullu. En ef hann segir eigi, hvert eið skal bjôða, þá vinni hann eið á 10 víkum sœrum, ok sé sjálfboðinn áðr þeim, er heyra skyldi. En ármanni skal segja til, ok er þó fullt, at einni nátt eða samdœgris sé fyrr sagt ármanni, hvárt sem hann er heima eða eigi. En þar skal eið hvern vinna, hvárt sem er útlegðar-eiðr eða annarr eiðr, sem menn hafa fyrr eiða unnit. … En hvervitna er meðr festir eið fyrir útlegðar-mál, ok verðr hánum eiðfall, þá skal sakar-áberi hafa kent þing á þeim mánaði næsta eptir, ok sé sjálfstefnt þat þing þeim, er úskjóta veitti hánum, ok viti hann, hversu hann hefir fœrt eiðinn af hendi sér. En ef sakar-áberi kveðr eigi eie framfœrðan at fullu, því njóti verjandi vátta sinna þeirra tveggja, er hann skírskotaði því undir, þá er hann fœrði eið af hendi sér, at hann hafi eið unninn, sem festr var. En ef maðr festir útlegðar-eið, ok gætir eigi sakar-áberi mánað þann sóknar sinnar, er næstr er eptir eiðstefnu-dag, þá hefir hann fyrirfarit sókn sinni ok eigi meira; en ármaðrinn sœki hinn fyrir eiðfallit, þegar hann verðr varr við, ok hafi sótt innan mánaðar sóknar-daga, eða fallinn at sókn.

[1]