Side:Norges gamle Love indtil 1387 Bd. 1 123.jpg

Denne siden er korrekturlest
Frostatings-Lov. (Indledn.) 123
Um manns aftöku.

8   Öllum mönnum man þat kunnict vera um þann hinn mycla oc hinn illa úsið er lengí hefir í þessu landi verit. at þar setn maðr verðr aftekinn. þá vilia frændr hins dauða þann or ættinni taca er beztr er. þó at hann se hvárki vitandi viliandi verandi um aftac [hins dauða. oc vilia eigi á þeím hefna er drap.[1] þó at þeim se þess kostr.[2] oc nýtr hinn vándi svá sinnar illzku oc úgiptu. en saklauss gelldr sinnar spectar sem[3] góðrar mannanar. oc hefir margr maðr af því mykit ættarskarð fengit. oc ver mist hinna beztu þegna várra í landinu. oc fyrir því leggium ver við þetta úbóta söc oc aleigumál hverium þeim sem hefnir á öðrum en þeim er drepr eða ræðr.

Um stolit fé.

9   Svá vátta oc tögböcr allar oc landslög at sá maðr er tecr kú manns eða annat fé með stolinni hendi. þá er hann dræpr oc dayddr[4] hvar sem hann er staddr.

Um[5]

10   Þat hefir oc optlega verit þó at hvárki se vel ne viðrkvæmilect at úráðvandir menn hafa laupit brott[6] með eiginconor annarra manna. oc hafa margir fyrir þat titlu bött en sumir allz engu. oc með því at ver væntum at vitrum mönnum virðiz þessi söc meiri bæði fyrir guði oc mönnum en hinar aðrar. þá vilium ver at allir menn viti at þeir menn sem at slícum úknyttum verða kendir. se úbótamenn bæði fyrir konungi oc karli. dræpir oc dauddir hvar sem þeir verða staddir. oc eigi í kirkiu græfir.

Ef maðr.

11   Ef maðr blandaz við búfé oc spillir svá kristni sinni. þá scal þann mann gellda. ef hann verðr sannr at. oc fari síðan útlægr.

Um útlegðarmenn er leynaz í bygðum.

12   Optlega hefir þat oc hent at útlegðarmenn hafa niðrfallit í bygðum oc böndr fyrir þat golldit sýslomönnum at[7] hafa hýst þá oc heimat. oc hefir þat verit sýslomönnum<[8] til afla en bóndom til fiárláts. en hinir hafa refsingarlausir undan sloppit er til refsinga[9] hafa gört. oc fyrir því vilium ver heðan af at konungs umboðsmenn se scylldir til með búanda styrk at refsa þeim er slíc údáðaverc vinna sem nú ero töld. eigi síðr enn hinir er áðr ero í lögum scilldir. Er einnhverr sá er þá hefir lengr at slícum féprettum sem nú er sagt. sýslomaðr eða ármaðr. at hann vill eigi refsa údáðamönnum oc má þó viðrcomaz. þá scal sýslomaðr vera siálfsagðr af þeim sömdum sem hann héllt af oss. oc giallda ofan á .xij. mercr silfrmetnar oc slíct[10] hit sama ármaðr ef hann refsar eigí. oc scal konungr taca hálft en búendr hálft.

  1. [mgl. c.f.
  2. kostr — mgl. c. f.
  3. Rettere oc. Jfr. Hk. Cap. 20.
  4. dauðr - c. e. dæyðr - f.
  5. capitulum — e.
  6. brott — mgl. c. e.
  7. oc — b. c.
  8. Tilföiet i Margen i a. med en anden (Asgeir Jonssöns?) Haand.
  9. refsingar — b. refsigar — f.
  10. slíct — mgl. f.