Side:Norges gamle Love indtil 1387 Bd. 1 281.jpg

Denne siden er korrekturlest
281
Hákonarbók

frillosyner oc sa foðurbroðer oc broðursun annarr er þæir ero sammæðra oc skilgetnir oc skipte at mannmergð. En ef þessara misser við þa take konor iafnskylldar oc skipte sem aðr var skilt. En ef þær ero eigi til. þa take faðurbroðer sammæðra oc eigi skilgetinn. oc bræðra syner sammæðra hvárt sem þæir ero skilgetner eða eigi oc broðursun sammæðra. oc eigi skilgetinn oc skipti at mannmergð. En ef þæir ero eigi til. þa take konur iafnskylldar oc skipte sem aðr var mællt. En ef þessara misser allra. þa take þæir er at fimta manne ero at frændsemi nema nanare finniz. fyr en unnder kononga gange.

70   Maðr ma bøta rað sunar sins oc leiða hann i ǫtt ef hann vil ef sa iattar er arfe er næstr. Nu ef hann a suno skilgetna þo at æinn se fulltiða ef sa iatar. þa iatar sa fire alla þa er i umegð ero. oc sua fire alla þa er ualner ero. Sa skal oðale iata er oðal a með þæim. Nu skal sa er maun ættleiðir oc sa er iatar arfe eða oðale. oc sa er ættleiddr er ganga aller saman fire kirkiudyrr oc hallde aller saman a einni bok. oc skal sa mæla sua meðan er ætleiðer. Ek ættleiði þenna mann til giallz oc til giavar. til sess oc til sætes. til bota oc til bauga. oc til allz rættar sua sem moðer hans være skilfengen. Sua mego fleiri frænðr karlar oc konor i ætt leiða oc til arfs gera sem nu er talt ef sa iattar er arfe er næstr. Nu skal hann allt þat hava er hann er til ættleiddr meðan þæir lifa er hann ættleiddu. þa skal hann taka siðan er þæir ero danðer bæðe arf oc oðal. Hverr sem oðruviss er ættleiddr. þa er sem ugort se. Nu skal maðr lysa ættlæiðing sinne a hveriom .xx. vetrum til þess er hann tekr arf. þa berr arfr honom vitne um ævi oc um alldr siðan.

71   Ef menn falla i orrosto oc deyia aller i senn oc kemz engi i brot eða drukna aller eða inni brenna. fare arfr þæirra sua sem þæir hefðe aller i senn latit lif sitt. En þæir er gestfeðri ero mego geva arf sinn ef hann er heill maðr. oc of sinn aptr taka en eigi annat sinn. en eigi ma geva nema heill maðr se. oc i þrim stoðom riuva oc þar geva. at kirkio. oc at samkunðo. oc a þinge. Með trygðom skal geva ef iarðer ero en ef annat fe er þa se sem vattar vito oc sua at eigi se skeyting a ef tiunndat er oc berz sua vitne til. Sua oc ef maðr gefr fiorðung or fengnu fe oc ero iarðer i. þa skal hallda ef vattar vito. þo at eigi se skeytt. En ef maðr deyr a iorðo manz sa er þar byr oc er hann gestfeðri. en sa er sua. er engan a frænda i lande eða loglegan arva oc ef hann atte til .vj. aura þa have sa er iorð a. oc bulute alla oc allt þat er rotfast er i korni eða hey. oc hvert tre er gravet er i iorð niðr. En ef meira er en til .vj. aura. þa a konongr þat halft er eykr. en halft sa er iorð a.


Jvfr. Cap. 70. 6. 58. Cap. 71. F. IX. 2-5.