Side:Norges land og folk - Nordlands amt 2.djvu/297

BEFOLKNING. 287 Du veit, at Rolla er eit fjel, som ligg’ beint innover Vest- fjor’n. Ho e høg, ho. Æ trur næst’n, ho e høg’r enn Heinn- stein’n her paa Trones-sia. Gammel folk paastaar, at der ha vorre funne kvalbein oppaa Rolla, aa at di ha lie der si synn- floa. Synnaførre, beintover Astafjor’n, veit du e Inn-lande. Der e eit berg attmæ Sauegaar’n, aa dæ heite Saue-bergje. Paa nor- sia av Tronesse el1 Kraakenesse, som ytste odd’n kallest, ligg Gryta. D’er ei øy, veit du, som har eit høgt fjel. Aassaa e her ei mil sør førr Trones paa sjølle Hinn-øya eit fjel, som di sej, at Hinn-øya ha faatt namne set av. Dæ fjele heite Hinn- stein’n. No ska du berre høyre: I gammel-daga budde der eit troll i Rolla; “dæ trolle heite Roll. Eit va der i Saue-bergje, aa dæ heite Rann. I Gryta va eit, som heite Syt, aa i Hinnstein’n eit, som heite Hinn. Dessa fire karann: han Roll i Rolla, han Rann i Saue-bergje, han Syt i Gryta aa han Hinn i Hinnstein’n skulle bygge seg eit slott. Aassaa to’ (tok) di tel ein kvell aa bygge der borte paa Trones-. Di kjørte Stein ifraa kver set fjel. I fraa Trones-lan(l og bortaat Stang-nesse er ei stor vik, Trones-Vikja; bo e innpaa hunner famne jup. Men di kjørte stejn-lassann sine beint over vikja. Han va stærk nora-vinn om natta, aa daa gaar der mykje sjy-bor (brott-skavl) innover Trones-vikja. Daa ’an Hinn fram paa natta kom fram te bygningja mæ eit førrfærdeli stort Stein-lass, sa ’an: «Dæ va blautt paa stormyra (Trones-vikja)! Dæ gjekk hest’n min over hov-skjeggje!» Di fekk daa slotte sitt saapas færi, at dæ berre va taarne igjen, men daa bejynte glan- sen av sola aa komme op aust-over fjellann, aa saa maatte di sjynne sæg heim allt mæ di vann, førr sola va di rædd. Alle di auner kom sæg heim, men han Hinn i Hinnstein’n kom akkorat inn te fjell-sia, mæ dæ same at sola rann, aa der b1ei han staanes i steiu. Du kan sjaa ’an staa der denn dag idag attmæ Stein-lasse set mæ taumann i hanna, stakkars fyre. Saa to’ folk aa gjore slotte te eit avguss-hus, men sia, daa di blei kresten, saa gjore di dæ te kjerka. FOIketaI I900. Ved den almindelige folketælling 3dje de- cember 19OO var i Nordlands amt den hjemmehørende folke- mængde ialt 152144, hvoraf mandkjøn 76561 og kvindekjøn 75 583; den tilstedeværende folkemængde var 15O 637, hvoraf mandkjøn 75 O99 og kvindekjøn 75 538. I den i amtet hjemmehørende folkemængde er der 978 flere afma11dkjøn end af kvindekjøn, derimod var der af den ved tælliugen tilstedeværende folkemængde 439 flere kvinder end mæ11d. I amtets landdistrikter var den hjemmehørende folkemængde 145 898 og i bydistrikterne 6246.